Bezoek Wintertuin Ursulinen te Onze-Lieve-Vrouw-Waver

Halverwege de 19e eeuw openden de Ursulinen een internaat in Onze-Lieve-Vrouw-Waver. In die tijd was onderwijs voor meisjes verre van vanzelf-sprekend. De zusters Ursulinen wilden daar verandering in brengen. Ze geloofden erin dat meisjes meer moesten kunnen dan Frans spreken, borduren en piano spelen, wat gebruikelijk was voor die tijd.

Vandaar startte men het internaat, ook wel het “pensionnat de demoiselles” genoemd, om meisjes uit de omgeving een degelijke opleiding te bieden.

De nonnen deden echter zulk uitstekend werk dat hun vooruitstrevende kostschool internationale bekendheid kreeg, met leerlingen vanuit heel Europa maar ook ver daarbuiten tot Australië en Zuid-Amerika. Het klooster- en schoolcomplex groeide uit tot één van de grootste en beste scholen in Europa, een internaat met Europese faam. Recent werd het hele complex gerenoveerd, tijd om een kijkje te nemen.

Met een 40-tal Capriccio’s verzamelden we in de ingang van het complex om in twee groepen, elk met zijn gids, van start te gaan met de rondleiding. Het voordeel van wie een rondleiding met gids boekt, is dat je ook de La Fontainerefter, de Kerkgang en kloosterkerk, de Bloemengang en de unieke pianogalerij te zien krijgt. Deze ruimtes krijg je jammer genoeg niet te zien als je het individuele belevingsparcours kiest.

Wintertuin als ontvangstruimte.

Hoewel leerlingen uit lagere klasse ook welkom waren in het internaat, waren de meeste jonge dames van welgestelde afkomst. Om hun rijke families te imponeren, lieten de zusters Ursulinen in 1900 deze Wintertuin bouwen. Deze ruimte diende als visitekaartje voor de school en fungeerde tevens als een soort ontvangstruimte waar de jonge dames hun familie konden ontvangen. Net zoals de ouders hier destijds ontvangen werden, werden ook wij verwelkomd in deze prachtig versierde ruimte die de naam Wintertuin kreeg, (zie bovenstaande foto’s). De Wintertuin in art-nouveaustijl uit 1900, met recht en rede een ongekende parel van de art-nouveau genoemd. De schitterende glas-in-loodkoepel creëert een magisch licht- en kleurenspel.

Alles is er authentiek en dat merk je aan de Thonet stoelen (vooral vintage stukken, ook wel de beroemde nummer 14 of de Weense koffiehuisstoel genoemd. Oprichter Michael Thonet gebruikte een techniek om massief hout te buigen). Dat slijtage ook bij deze stoelen is ingetreden, konden we live meemaken toen we een speciaal ‘krak’effect hoorden, waarna het zitvlak van een van de stoelen het begaf, gelukkig zonder gevolgen voor de zittende dame in kwestie.

Bijleren over de Belgische steden in de zijgalerijen

In elke gang zijn er muurschilderingen, elk met hun eigen thema, met als doel de leerlingen veel bij te brengen over fauna en flora, geschiedenis, aardrijkskunde, muziek ...... een diversiteit aan thema’s passeer je terwijl je door de lange gangen loopt, waar de tijd weinig of geen sporen heeft nagelaten. Educatief opgebouwd. Na 6 jaar verblijf wist je hoe een myositis bloem eruit zag etc, etc, etc...

De Sint-Ursulazaal, een prachtige ruimte waar je niet weet waar eerst kijken. De hoge plafonds met versieringen, de grote wandschilderingen waarop taferelen uit het leven van de heilige Ursula zijn afgebeeld en de kroonluster midden in de ruimte trokken meteen de aandacht. Ook de houten deuren met kleurrijk glaswerk, de authentieke meubels en de verschillende stijlen.. alles past hier harmonieus samen.

Dubbele deuren leiden naar de aan drie zijden omlopende zijgalerijen. Een soort tentoonstelling met 16 wandschilderingen laat je kennismaken met België: de provincies, belangrijke steden als Brussel en Mechelen, maar ook Belgisch-Congo. In elke schildering werden bovendien kleine toeristische tips verwerkt, plekken in België die iedereen weleens gezien moet hebben.

Achter het Oratorium ligt het schoolmuseum. Deze indrukwekkende ruimte is gevuld met authentieke houten vitrinekasten die honderden opgezette dieren herbergen. De collectie varieert van schitterende vogels met prachtige veren tot de ruwe schubben van de gevaarlijkste reptielen ter wereld. Elk dier, zorgvuldig geconserveerd door deskundige taxidermisten, lijkt wel levensecht! (PS. Ik kwam er zelfs een naamgenoot tegen zoals je op de foto links kan zien).

De Pianogalerij

De Pianogalerij, een lange smalle gang met aan iedere kant 18 kleine kamertjes waar juist een piano en een kruk in passen. Hier volgen de leerlingen muziekles en kunnen ze oefenen. We horen je al denken - wat een kakofonie van geluiden moest dit zijn als alle leerlingen tegelijk piano speelden? Hier hebben ze iets op voorzien. De gang is betegeld, de kamers waar de piano’s staan, zijn voorzien van houten vloeren die de klanken ‘absorberen’.

De neogotische kloosterkerk - net zoals alle andere delen van het kloostercomplex - is rijkelijk versierd met religieuze kunstwerken, beelden en prachtige glas-in-loodramen. Ook het bijzonder verguld Sint-Ursula-altaar trok de aandacht.

De rondleiding liep op haar einde toen we de ‘Feestrefter’ bereikten. Hier ontvangen de zusters belangrijke bezoekers en ook hun eigen familie en dat doen ze met alle égards. Hoe smaakvol is deze zaal ingericht? De wandschilderingen van Jean-Baptiste Walgrave stellen de door de zusters zelfgekweekte ingrediënten van hun maaltijden voor.

Kon je er niet bijzijn, plan een individueel bezoek via www.visitwintertuin.be. Dit is een absolute aanrader!

Freddy.